ادم مغزی در کودکان
ادم مغزی در کودکان به معنای تورم در مغز کودک می باشد. اِدم مغزی در اثر وجود مایع در بافت مغزی در اثر آسیب به مغز یا شرایطی از این دست ایجاد می شود. اِدم مغزی یک وضعیت اورژانسی است که حتما باید در بیمارستان درمان شود.برای آشنایی بیشتر با این عارضه مطالعه مقاله پیش رو از دکتر امین جهانبخشی ، متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات در تهران توصیه می شود.
دلایل ادم مغزی در کودکان :
اِدم مغزی می تواند دلایل زیادی داشته باشد. برخی از دلایل عمده اِدم مغزی در کودکان عبارتند از :
- آسیب به مغز ( تروما )
- کاهش اکسیژن رسانی به مغز
- سطح بسیار بالای قند ناشی از دیابت ( کتواسیدوز دیابتی )
- خونریزی در داخل یا اطراف مغز
- نرسیدن خون به قستی از مغز ( سكته مغزی )
- تومور مغزی
- ناهنجاری هایی در ساختار مغز که کودک با آن متولد می شود ( ناهنجاری های مادرزادی مغز )
- عفونت ویروسی یا باکتریایی
- مسمومیت با مونوکسید کربن
انواع ادم مغزی در کودکان
ادم مغزی در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود و انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- ادم مغزی تروماتیک: این نوع ادم مغزی به دنبال ضربه یا صدمات جدی به سر و صورت کودک ایجاد می‌شود، مانند تصادف، سقوط، یا ضربه شدید در فعالیت‌های ورزشی. ضربه به سر می‌تواند باعث شکستگی استخوانهای جمجمه یا خروج خون درون جمجمه شود که به فشار و تورم مغزی منجر می‌شود.
- ادم مغزی هموراژیک: این نوع ادم مغزی معمولاً به دنبال خونریزی در مغز است. علل آن می‌تواند پارگی عروق خونی یا وجود تومورهای خونی در مغز باشد که باعث افزایش فشار داخل جمجمه و ورم مغزی می‌شود.
- ادم مغزی ایسکمیک: این نوع ادم مغزی به دنبال مسدود شدن عروق خونی رساننده خون به مغز ، ایجاد می‌شود. این می‌تواند به علت لختگی خون یا سایر عللی باشد که باعث کاهش جریان خون و اکسیژن رسانی به مغز می‌شود.
- ادم مغزی معمولی: این نوع ادم مغزی ممکن است ناشی از عفونت‌های مغزی مانند انسفالیت (Encephalitis) ، مواد سمی مصرفی، یا سایر عوامل عفونی و التهابی باشد که باعث تورم و آسیب به بافت‌های مغزی می‌شود.
علائم ادم مغزی چیست ؟
علائم اِدم مغزی در کودکان بستگی به علت آن دارد. که شامل موارد زیر است :
- سردرد و احساس سفتی در گردن
- احساس گیجی، خستگی یا از دست دادن هوشیاری
- حالت تهوع یا استفراغ
- تب
- سرگیجه
- تغییرات در بینایی
- ضعف یا از بین رفتن توانایی حرکت در قسمتی از بدن
- سوزن سوزن شدن یا بی حسی در قسمتی از بدن
- مشکل در صحبت کردن
- کند بودن در انجام فعالیت ها
- تشنج
- مشکل در تنفس
روش های تشخیص ادم مغزی در کودکان :
تشخیص بیماری براساس علائم و معاینه فیزیکی کودک انجام می شود. برای تائید تشخیص باید تست¬ هایی انجام شود. شامل :
- آزمایشات خون
- انجام یک روش برای خارج کردن مایع از نخاع ( LP یا لومبار پانکچر )
- انجام یک روش برای قراردادن مانیتور چک کننده فشار در داخل جمجمه ( مانیتور فشار داخل جمجمه یا قراردادن دِرَن خارجی در بطن مغزی ).
تصویربرداری شامل :
- MRI
- CT اسکن
- نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس که بعداز تزریق یک ماده رنگی درون شریان اجام می شود. ( آنژیوگرام )
درمان ورم مغزی :
ایا ورم مغزی درمان دارد ؟ هدف از درمان اِدم مغزی کاهش تورم و مایعات درون مغز می باشد. درمان دقیق به علت ایجاد اِدم بستگی دارد. درمان های احتمالی عبارتند از :
- تزریق داخل وریدی مایعات حاوی قند ( مانیتول ) به منظور بیرون کشیدن مایعات اضافی از مغز بیمار
- کمک به تنفس با سطح اکسیژن کنترل شده ( هایپرونتیلاسیون کنترل شده )
درمان های دارویی :
- افزایش تولید ادرار ( با داروهای مُدِر )
- کاهش تورم ( با داروهای استروئیدی )
- خواب عمیق ( با داروهای آرامبخش )
- بالا بودن سر نسبت به بدن درحالت دراز کشیده
- روش هایی برای کاهش فشار مغزی می تواند شامل : قرار دادن درن برای از بین بردن مایع ( تخلیه خارج از بطن ) یا برداشتن موقت استخوان جمجمه ( کرانیوتومی ) باشد.
دستورالعمل های زیر را برای درمان ادم مغزی در کودکان در منزل دنبال کنید :
آنچه شما باید در خانه انجام دهید به شدت اِدِم مغزی کودک شما بستگی دارد. دستورالعمل هایی را که بهترین جراح مغز تهران به شما ارائه می دهد به درستی دنبال کنید. بطور کلی :
- تا آنجا که می توانید در مورد وضعیت و بیماری فرزندتان اطلاعات کسب کرده و با پزشک او همکاری داشته باشید.
- داروهایی که به کودکتان می دهید حتما مطابق با دستور پزشک او باشد.
- به فرزندتان کمک کنید همانطور که پزشکش گفته است به فعالیت های عادی و روزمره خود بازگردد. از پزشک فرزندتان بپرسید که چه فعالیت هایی برای او بی خطر است.
- دوره درمان فرزندتان را طبق دستور جراح مغز و اعصاب خوب در تهران تکمیل کنید. این موضوع بسیار مهم است
با پزشک تماس بگیرید اگر :
- هرعلامت جدیدی در فرزندتان مشاهده کردید.
از دیگران کمک بخواهید اگر :
- هرگونه تغییرات ناگهانی درعلائم فرزندتان مشاهده کردید.
- سردرد شدید
- ضعف
- اختلال در بینایی
- گیجی
- عدم توانایی در صحبت کردن یا راه رفتن
- تشنج
در صورت داشتن ورم مغزی چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
ادم مغزی در برخی موارد می تواند منجر به مرگ کودک شود بنابراین اقدامات سریع در صورت داشتن علائم حاد می تواند جان بیمار را نجات دهد. در صورت مشاهده علائم زیر در اسرع وقت بیمار را به مراکز درمانی برسانید:
- تب شدید
- تاری و از دست دادن دید
- واکنش نشان ندادن به نور
- عدم توانی در حرکت کردن
- تغییر ناگهانی حالت مردمک چشم
- عدم تعادل عصبی، گیجی و یا حتی توهم
- پایین آمدن سطح هوشیاری و یا بیهوش شدن
- عدم توانایی در صحبت کردن و استفاده از جملات نامفهوم
